Vraag het een startende leraar. Maakt niet uit van welke school, welk onderwijstype, welke doelgroep, het antwoord is schier unaniem. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, geboren talenten die met een kort kuchje een klas vol stuiterende pubers in een fractie van een seconde muisstil krijgen én houden. Ze zijn er ongetwijfeld, de helden die het vanaf dag 1 onder controle hebben. Maar laten we eerlijk zijn: de rest van ons moet het leren, met vallen en opstaan.
Ordeproblemen raken het lerarenhart pijnlijk. Het gevoel de controle kwijt te zijn, tekort te schieten, niet interessant te zijn, genegeerd te worden, te falen, niet goed genoeg te zijn. In het beste geval kost het slechts bakken met energie. Voor wie uit liefde voor de doelgroep het onderwijs verkiest voelt de pijn nog scherper als het wederzijdse contact uitblijft. Chaos in de klas is tergend frustrerend voor hen die graag van toegevoegde waarde zijn. En laten het juist díe helden zijn die het onderwijs nodig heeft.
Aan de slag
Een groepje docenten van het Zaanlands Lyceum ging dapper de uitdaging aan om hun ordeproblemen aan te pakken. Eerst een grondige analyse van hun orde-thema. Gedoe op dit gebied gaat altijd over docentgedrag dus is inzicht in het gedrag dat dit patroon in stand houdt essentieel. Een goede discussie over wat orde houden eigenlijk inhoudt (en wat niet...) gaan ze ook niet uit de weg. Regie over het leerproces dekt de lading wellicht iets meer, besluiten ze. Ons gesprek brengt lucht.
De cursisten gieren het uit als de co-trainer en ik onze persoonlijke orde-thema's naspelen. Hij stapte als zeer bevlogen docent ooit in de valkuil door volledig in het enthousiasme van zijn leerlingen mee te gaan. Ik richtte mij als starter eenzijdig op de leerstof en stond overvoorbereid uit contact mijn les af te draaien.
De (on)bruikbaarheid van tips en trucs
In de goedbedoelde top-veel lijsten met tips en trucs vonden wij geen verlichting. Het advies vooral te investeren in de relatie met de leerlingen brengt de een verder in het dal, evenals het aan mij gerichte advies mijn lessen vooral goed voor te bereiden. Wanneer ze werken zijn de trucs een snelle manier om effect te bereiken. Maar als ze echt duurzaam effectief zijn, waarom hebben we dan nog ordeproblemen?
Hoe leer je orde houden met recht aan je persoonlijke stijl?
Na indringende gesprekken over overtuigingen, aannames en het onderliggende gevoel, oefenen de docenten hun nieuwe gedrag in de veiligheid van de groep. De rest speelt leerling, een minstens zo waardevol leermoment. Als leraar alleen voor de klas ontbreekt die proeftuin om even wat uit te proberen vaak. Kwartjes vallen, ruggen worden gerecht, de effecten op 'de klas' zijn direct zichtbaar. De deelnemers gaan naar huis met effectieve handvatten om duurzaam regie over het leren te houden.
Hart onder de riem
Middels dit artikel, een hart onder de riem voor ieder die dapper worstelt om regie te krijgen én te houden over het leerproces van al zijn/haar leerlingen. Dat hebben we dus allemaal gehad, dat je dat even weet. Bovendien hebben ook ervaren leraren momenten waarop ze harder moeten werken dan hen lief is om het leren in goede banen te leiden. En voor wie het kan door slechts te kuchen: leer het ons, we hebben je nodig.
Meer weten?
Wil je meer zicht krijgen op hoe jij regie houdt over het leren van je leerlingen? Op een manier die bij jou past? Klik hier of neem contact met me op.